lezing

Zee en Wad 1

26/08/2016
19:30
grote zaal

Keynote: Judy Shamoun-Baranes

The sea: a place to rest, roam, or avoid during migration

Large water bodies can mean different things for birds
during migration. For some a barrier birds will try and
avoid at almost all costs, for others it’s potentially
a highway for fast flight across huge distances, but
mistakes can be fatal, and still others may even find food
and a place to rest at sea during migration. But how to study
what birds do or don’t do when it comes to crossing the North Sea or the Atlantic Ocean, when birds are quickly out of sight?
Researchers have found different ways of measuring and simulating migratory behaviour far beyond where the eye can see. We will explore different migratory systems to try and understand how birds cope with the sea and why they differ so much in their relationship with the sea.

 

Laura Govers

Een korte historie van Waddeneiland Griend en plannen voor de toekomst Het onbewoonde Waddeneiland Griend is belangrijke broedplaats voor zeevogels (o.a. grote sterns) en het omringende wad biedt voedsel voor talloze steltlopers tijdens hun trek. Echter, zo’n 30 jaar na de vorige ingreep om Griend te behouden lijkt het eiland weer kleiner te worden en misschien wel te verdwijnen. Daarom heeft Natuurmonumenten een groot herstelproject geïnitieerd waarbij in de zomer van 2016 Griend grootschalig op de schop gaat. Het herstel wordt echter anders aangepakt dan 30 jaar geleden, nu wordt er rekening gehouden met het natuurlijke ‘wandelende gedrag’ van Griend. Wat staat er te gebeuren? En wat is de achtergrond van deze plannen en wat zijn de mogelijke gevolgen voor de functie van Griend?”

 

Anneke van den Oever 

Monitoring van de Nederlandse Kustwateren: hoe zout wil je het hebben?

Sinds 2015 is Rijkswaterstaat gestopt met het monitoren van fytoplankton in de Nederlandse kustwateren buiten de 2km zone. Wat betekent dit voor de bruikbaarheid van de data op lange termijn? En wat omhelst een dataset van 25 jaar nou helemaal? Hoe belangrijk is monitoring eigenlijk?

Naast een paar interessante voorlopige resultaten vooral een pleidooi voor het in stand houden van monitoring: want vooral hier geldt, weg is weg

 

Rob Witbaard

De Noordkromp, Van Gerontologie naar Klimaat

Met een maximale leeftijd van 507 jaar is de Noordkromp het langst levende (niet koloniaal) organisme dat tot nu toe bekend is. Deze unieke eigenschap heeft de aandacht getrokken van gerontologen die de soort zijn gaan gebruiken
als model organisme in verouderings studies. Aanvankelijk was er alleen aandacht voor de Noordkromp vanuit visserij perspectief. Langs de Amerikaanse oostkust en rondom IJsland werden gigantische hoeveelheden opgevist om zg.
“clam chowder” van te maken. Vanwege deze intensieve visserij ontstond de noodzaak om leeftijd onderzoek te doen om tot enig populatie beheer te komen maar al snel bleek dat een visserij op deze soort nooit duurzaam zou kunnen  zijn. De meeste populaties hebben een onregelmatige broedval en bestaan uit dieren die decennia oud zijn. Dat geldt ook voor de populaties in de Noordzee.
Hoewel de soort in de Noordzee geen doelsoort is voor de visserij, is zij wel kwetsbaar voor over de bodem gesleepte vistuigen en heeft daar zwaar van te lijden. De soort figureert inmiddels in diverse milieu doelstellingen met betrekking tot het instellen van beschermde gebieden op zee. Het is een
typisch voorbeeld van een grote en kwetsbare soort. Meest interessant is echter het gebruik van de in de schelp aanwezige jaarlijkse groeilijnen. Op grond van de variabele groeilijn breedtes wordt de soort volop gebruikt om klimaat oceaan interacties te reconstrueren die tot honderden jaren terug
gaan in de tijd.

 

 

Marije Jousma

Strategische keuzes op het wad.

Wadvogels als de Kanoet foerageren voornamelijk op schelpdieren, die verstopt zitten onder de modder van het wad. Ze zijn echter selectief wat betreft hun dieet en kiezen er soms voor om een gevonden prooi niet op te eten. Waarom doen ze dit? Wat zijn de voor- en nadelen van het laten liggen van een prooi? Heeft elke Kanoet dezelfde strategie? Deze vragen zullen tijdens deze presentatie besproken worden.

 

Lodewijk van Walraven

Kwallen vind je overal

Kwallen zijn typische zeedieren zou je denken. Tot ver in het binnenland kan je echter kwalachtige beesten tegen komen! Bijvoorbeeld achter het Amsterdam Centraal, of zelfs in je eigen vijver. Hoe kan dat, welke soorten zijn het en hoe herken je ze?